Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

Ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών

Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων αντιμετωπίζουν μια σειρά προβλημάτων –προκλήσεων στην υλοποίηση του εκπαιδευτικού –κοινωνικού τους έργου. Οι προκλήσεις αυτές είναι άμεσα διασυνδεδεμένες με την ευρύτερες εξελίξεις στην Ελληνική Κοινωνία και το μετασχηματισμό του Ελληνικού Σχολείου σε μια εντελώς διαφορετική οργανωσιακή οντότητα σε σχέση με αυτό που ξέραμε τις προηγούμενες δύο δεκαετίες.



Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών μετά την απόκτηση του πτυχίου ή/και την ολοκλήρωση ενός μεταπτυχιακού ειδίκευσης δεν φαίνεται να συμμετέχουν σε δράσεις και σεμινάρια επανεκπαίδευσης με αποτέλεσμα όταν εμφανίζονται θέματα και προβλήματα στα οποία δεν έχουν άποψη ή εμπειρία να μην μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς και να δηλώνουν «αβοήθητοι» στο χειρισμό των παιδιών και των ζητημάτων που προκύπτουν. Ακόμη και προγράμματα ή σεμινάρια τα οποία υλοποιούνται από συγχρηματοδοτούμενα έργα του Υπουργείου Παιδείας (π.χ ΕΠΕΑΕΚ Ι & ΙΙ), και στα οποία οι εκπαιδευτικοί έχουν κίνητρα συμμετοχής (αμοιβή, εκπαιδευτική άδεια κλπ), γίνονται αποσπασματικά, μακριά από το σχολικό περιβάλλον και χωρίς εφαρμογή των νέων δεξιοτήτων των δασκάλων και νηπιαγωγών στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Χιλιάδες Εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης παρακολούθησαν επιμορφωτικά σεμινάρια με θέμα είτε «βασικές δεξιότητες πληροφορικής», είτε «παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση», χωρίς να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο διδάσκουν τα μαθήματα στο σχολικό περιβάλλον, χρησιμοποιώντας φορητούς υπολογιστές ή εξειδικευμένο λογισμικό ανά μάθημα.



Ως αποτέλεσμα της αποσπασματικής επιμορφωτικής διαδικασίας, οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται ότι δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις και να ανταποκριθούν σε καταστάσεις που επιδέχονται λεπτούς χειρισμούς.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Αρκετοί νηπιαγωγοί και δάσκαλοι παραπονιούνται ότι τα παιδιά είναι ιδιαίτερα «εξελιγμένα», χρησιμοποιούν τη νέα τεχνολογία, τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης και θεωρούν ότι αντιμετωπίζονται υποτιμητικά από τους μαθητές επειδή δεν γνωρίζουν και δεν χρησιμοποιούν αυτές τις σελίδες.



Επιπλέον φαίνεται ότι δεν χρησιμοποιούνται καινοτόμες μέθοδοι και τεχνικές διδασκαλίας ενισχύοντας το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημα επιδρά αρνητικά σε δύο από τις βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να εκπληρώνει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Απόρροια της κοινοτυπίας και της συμβατικότητας της διδασκαλίας είναι και τα προβλήματα στην ανάπτυξη μιας σειράς κοινωνικών δεξιοτήτων, απόλυτα απαραιτήτων για τον αυριανό πολίτη. Οι δεξιότητες αυτές συνοψίζονται στις εξής:

(α) κριτική ικανότητα,

(β) δεξιότητα σύγκρισης,

(γ) δεξιότητα αντιπαράθεσης,

(δ) δεξιότητα περιγραφής,

(ε) ερμηνεία γεγονότων και θεωρήσεων,

(στ) ικανότητα επιχειρηματολογίας,

(ζ) ικανότητα ελέγχου γεγονότων,

(η) αξιολόγηση,

(θ) αμφισβήτηση,

(ι) ικανότητα παρατήρησης,

(ια) ικανότητα επίλυσης προβλημάτων,

(ιβ) ικανότητα παρουσίασης θεμάτων και κατάθεσης απόψεων.

Η υποβάθμιση των ανωτέρω δεξιοτήτων λειτουργεί απαγορευτικά για την ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή να επεξεργάζεται τη γνώση και να επιλέγει και να συνδυάζει εκείνα τα στοιχεία της που κρίνει ότι του είναι χρήσιμα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο.


Η επόμενη μεγάλη αδυναμία των εκπαιδευτικών είναι ότι δεν γνωρίζουν αποτελεσματικές λύσεις και μεθόδους σε καθημερινά προβλήματα διαχείρισης σχέσεων μεταξύ των μαθητών και πιο συγκεκριμένα:

1. Στην αντιμετώπιση προβλημάτων επιθετικότητας και βίας μαθητών απέναντι στους συμμαθητές τους.

2. Στη συνακόλουθη «θυματοποίηση» κάποιων παιδιών που από μικρή ηλικία νοιώθουν ότι μπαίνουν στο περιθώριο.

3. Στη σωστή διαχείριση της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των μαθητών δημοτικού, ο οποίοι μιμούμενοι προγράμματα και ταινίες που βλέπουν στην τηλεόραση στο σπίτι, εκδηλώνουν ερωτική συμπεριφορά απέναντι σε συμμαθητές και δασκάλους.



Τέλος διαφαίνεται ότι δεν μπορούν να ενσωματώσουν αποτελεσματικά στην καθημερινή διδακτική και παιδαγωγική πρακτική μεθοδολογίες και τεχνικές διαχείρισης για τις νέες μεγάλες προκλήσεις του σύγχρονου σχολείου όπως:

1. Η διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας στο σύγχρονο σχολείο, δεδομένου ότι το 40% των μαθητών κάθε τάξης είναι πλέον αλλοδαποί μαθητές

2. Η υιοθέτηση και προβολή φιλικής περιβαλλοντικής συμπεριφοράς και προβολής πράσινων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που καθιστούν το σχολείο χώρο σεβασμού του περιβάλλοντος.


Επί του πρακτέου φανταστελιτε την παραδοσιακή θεματική ενότητα των ΤΠΕ στην εκπαίδευση με ένα εντελώς σύγχρονο τρόπο, στα πλαίσια του οποίου  θα παρουσιαστούν αναλυτικά σύγχρονες εφαρμογές πληροφορικής οι οποίες χρησιμοποιούνται ευρύτατα από εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου ως εργαλείο επικοινωνίας, διαχείρισης περιεχομένου κλπ και πως μπορούν να αξιοποιηθούν στην εκπαίδευση των μαθητών όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Με παρουσίαση  συγκεκριμένων εφαρμογών λογισμικού οι οποίες έχουν παραχθεί από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας για μαθήματα του Δημοτικού τα οποία και θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από τον Δάσκαλο στην καθημερινή διδακτική πρακτική.

Ένα μέρος της εκπαίδευσης στη συγκεκριμένη θεματική ενότητα θα μπορούσε  αφιερωθεί στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με τις μεθόδους και τα αντίστοιχα εργαλεία προστασίας των μαθητών από την έκθεση τους σε ακατάλληλο περιεχόμενο στο διαδίκτυο.

Οι επιμέρους διδακτικές ενότητες ενδεικτικά θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθες:

1. Χρησιμοποιώντας τις μηχανές αναζήτησης (π.χ google) για την εκπόνηση εργασιών.

2. Οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης (π.χ Facebook) και η ανάπτυξη εποικοδομητικών δραστηριοτήτων με τη χρήση των εργαλείων τους

3. Δημιουργία περιεχομένου και ανέβασμα του στο You Tube

4. Δημιουργία Ιστολογίου (blog) της τάξης, μέσα από προγράμματα που δεν απαιτούν κόστος

5. Εκπαίδευση σε εργαλεία προστασίας των ανήλικων μαθητών από έκθεση τους σε ακατάλληλο περιεχόμενο

6. Παρουσίαση λογισμικών και πολυμέσων για μαθήματα ιστορίας, γεωγραφίας κλπ και αξιοποίηση τους στην τάξη.




Απαιτείται λοιπόν, περισσότερο από ποτέ, ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης, το οποίο θα συμβάλλει στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με έννοιες προβλήματα και καινοτόμες διδακτικές μεθόδους που αφορούν το σύγχρονο σχολείο, και θα βοηθήσει να αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες για να υλοποιούν καινοτόμες εκπαιδευτικές δραστηριότητες και να επιλύουν τα σύγχρονα προβλήματα που εμφανίζονται στην καθημερινή εκπαιδευτική πρακτική.

2 σχόλια:

  1. Αγαπητέ κύριε Μπουρλετίδη,έχετε απόλυτο δίκιο για όσα παρατηρείτε σχετικά με την εφαρμογή των Τ.Π.Ε στην εκπαίδευση από την πλειονότητα των εκπαιδευτικών, κυρίως άνω των 45. Το ρόλο αυτό, της εξοικείωσης των μαθητών με τις σύγχρονες μεθ΄΄οδους μάθησης, έχουν αναλάβει τα τελευταία χρόνια οι σχολικές βιβλιοθήκες, που όμως δεν ξεπερνούν τις 800 σε όλη την Ελλάδα.Οι εκπαιδευτικοί που τις στελεχώνουν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και συνεργάζονται με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου ώστε να καθίσταται δυνατή η χρήση των Τ.Π.Ε. στην καθημερινή εκπαιδευτική πράξη. Σκοπός της σύγχρονης σχολικής βιβλιοθήκης είναι να συμβάλλει ενεργά στην αποκωδικοποίηση των πληροφοριών, που σήμερα παρέχονται με καταιγιστικούς ρυθμούς, με την ενσωμάτωση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για την διεύρυνση των δυνατοτήτων των μαθητών, πέρα απ’ το δασκαλοκεντρικό και αρτηριοσκληρωτικό εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο, καθώς υπόκειται σε συνεχείς μεταρρυθμιστικές αλλαγές, μαστίζεται από βαθειά κρίση. Ειδικότερα, η έκρηξη των πληροφοριών που διαδίδονται με το διαδίκτυο και το πλήθος των νέων μεθόδων και μέσων έρευνας, μας κάνουν να συνειδητοποιήσουμε ότι η αποτελεσματική και χρήσιμη γνώση στην οποία αποβλέπει η πολυπολιτισμική μας κοινωνία μπορεί να κατακτηθεί μόνο μέσα από μια διαθεματική προσέγγιση και διαχείριση της στα πλαίσια της «δια βίου» εκπαίδευσης. Η Σ.Β. έχει ως στόχο τη διακήρυξη της αρχής ότι η ελευθερία έκφρασης και η πρόσβαση στην πληροφόρηση είναι ουσιαστική για τη δημιουργία αποτελεσματικών και υπεύθυνων πολιτών και για τη συμμετοχή τους σε μια δημοκρατική πολιτεία, σύμφωνα δε με το Μανιφέστο της UNESCO που έχει επικυρωθεί και από τη χώρα μας.
    Επιπλέον, στη Σ.Β οι μαθητές ωθούνται να καλλιεργήσουν τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα και να επικοινωνήσουν μέσω εκπαιδευτικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων, που στηρίζονται από τη βιβλιοθήκη, με συνομηλίκους τους σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα, το Σχ. Έτος 2009-2010, στα πλαίσια των ηλεκτρονικών προγραμμάτων eTwinning: LINGUA ANTIQUA και “Assian European classroom”, μαθητές της Α΄ Λυκείου και οι υπεύθυνοι καθηγητές τους, μέσω βιντεοδιασκέψεων σε ειδική πλατφόρμα επικοινωνίας, συνεργάστηκαν με συνομηλίκους τους μαθητές και με καθηγητές των σχολείων I.E.S. JULIO REY PASTOR H.S και I.E.S. RAFAEL ALBERTI της Ισπανίας αλλά και του σχολείου WAKO KOKUSAI HIGH SCHOOL του Τόκυο της Ιαπωνίας.
    Η Σχολική Βιβλιοθήκη της Ιωνιδείου, σεβόμενη τη μακραίωνη ιστορία της, είναι μια πηγή δημιουργικής γνώσης, ασκώντας έναν πολύπλευρο πολιτιστικό και παιδευτικό ρόλο στην ευρύτερη πειραϊκή κοινωνία. Εφαρμόζοντας τις νέες συνεργατικές και μαθητοκεντρικές εκπαιδευτικές μεθόδους προσέγγισης και διαχείρισης της γνώσης, προσπαθεί να παρέμβει, προωθώντας τη συνεργατική βιωματική μάθηση, όπου τα παιδιά μαθαίνουν εύκολα και δημιουργικά, μέσα σ’ ένα ευχάριστο περιβάλλον, όπου η μάθηση γίνεται παιχνίδι. Έτσι, με την αμέριστη συμπαράσταση και υποστήριξη των Διευθυντών και των καθηγητών του Πειραματικού Γυμνασίου και του Γεν. Πειραμ. Λυκείου, διοργανώνει μια σειρά από δραστηριότητες οι οποίες εκτενέστερα εμφανίζονται στο ιστολόγιό της στην ηλ. δ/νση: http://blogs.sch.gr/llykpeii/ και σε πείσμα των καιρών αντιμάχεται την απαξίωση της δημιουργικής μάθησης και κατ’ επέκταση την απαξίωση της γνώσης που στην υλιστική μας κοινωνία έχει υποταχθεί στη χρησιμοθηρική αντίληψη του «μαθαίνω ό, τι μου χρειάζεται».
    Επιπλέον, σχετικά με την επιμόρφωση των καθηγητών, το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης (ΙΝΕΠ) προσφέρει εξαιρετικά προγράμματα 35 ωρών για όσου ενδιαφέρονται να επεκτείνουν τις γνώσεις τους σχετικά με τη χρήση των ΤΠΕ στην εκ/ση. Δυστυχώς, όμως, ενώ υπάρχουν πολλοί καταρτισμένοι και άξιοι εκπαιδευτικοί, αδυνατούν να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους σε τάξεις 30 μαθητών και στα πλαίσια ενός σχολείου που απαξιώνει πρώτα τους ίδιους και μετά την ίδια τη γνώση.
    με εκτίμηση
    ΜΑΡΙΑ ΠΑΛΜΟΥ
    Φιλόλογος
    ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΧ. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΙΩΝΙΔΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μαρία μου σ ευχαριστώ ιδιαίτερα για την επικοικοδομητική σου παρέμβαση.Είναι γεγονός ότι ο χώρος της σχολικής βιβλιοθήκης θα πρέπει να λειτουργεί ως ένας πρωτότυπος εργαστηριακός χώρος αλληλεπίδρασης με εκπαιδευτικό υλικό. Ένα πραγματικό "μικρό σχολείο". Η βιβλιοθήκη της Ιωνιδείου κάνει εξαιρετική δουλειά και σε συγχαίρω για την σημαντική προσπάθεια που καταβάλεις. Θα ήθελα να φτιάξεις ένα κείμενο για την εφημερίδα του Συνδέσμου που θα κυκλοφορήσει στα μέσα Οκτωβρίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Συμμετοχή στο 5ο Φεστιβάλ Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας GRBossible, που διοργανώνει για πέμπτη χρονιά το skywalker.gr

  Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή η συμμετοχή μου στο 5 ο Φεστιβάλ Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας GRBossible , που διοργανώνει για πέμπτη χρον...