Εκπαιδευόμενοι με εμπειρία σε θέματα επιχειρηματικότητας (Πως διαχειριζόμαστε "τον ξερόλα'')

Πολλοί εκπαιδευτές επιχειρηματικότητας «παραπονιούνται» για το γεγονός ότι ορισμένοι μαθητές, οι οποίοι έχουν μια εμπειρία σε θέματα επιχειρηματικότητας ή έχουν δημιουργήσει τη δική τους επιχείρηση, δημιουργούν πρόβλημα κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα:


(1) Παρεμβαίνουν συνεχώς προσπαθώντας να κάνουν επίδειξη των γνώσεων τους στους υπόλοιπους μαθητές αποπροσανατολίζοντας το μάθημα από τους εκπαιδευτικούς του στόχους.

(2) Αμφισβητούν τα λεγόμενα του καθηγητή με το σκεπτικό ότι στο πλαίσιο της αγοράς, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Δανειζόμενοι τη ρήση από την τηλεοπτική σειρά «X-Files», θεωρούν ότι «η αλήθεια βρίσκεται εκεί έξω» και όχι μέσα στην τάξη.

(3) Στην καλύτερη εκδοχή του προβλήματος αντιμετωπίζουν τον καθηγητή όχι ως διδάσκοντα αλλά ως σύμβουλο επιχειρήσεων από τον οποίο ζητούν επίμονα την άποψή του για θέματα και ζητήματα που αφορούν τη δική τους επιχείρηση.

Μερικοί εκπαιδευτές κάνουν το λάθος να αναγνωρίσουν άτυπα ένα ρόλο συνεκπαιδευτή σε μαθητές με επιχειρηματική εμπειρία. Αυτό οδηγεί τόσο σε διαχωρισμό των μαθητών σε ομάδες με βάση την εμπειρία τους και την προγενέστερη γνώση, σε γνωρίζοντες και μη γνωρίζοντες, σε καλούς και κακούς, πιθανόν σε εγκατάλειψη του μαθήματος από αυτούς που δεν «γνωρίζουν» και δεν νιώθουν ιδιαίτερα άνετα μέσα στην τάξη αλλά και στην υιοθέτηση αρνητικής αντίληψης από πλευράς των μαθητών για τον καθηγητή και το μάθημα (Hargreaves 1967, Lacey 1970, Ball 1981, Burke 1985, Foster 1990).

Για να μπορέσει ο εκπαιδευτικός να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους ζητήματα, αλλά και για να διευκολύνουμε το πρόβλημα της διαφοροποίησης του επιπέδου των μαθητών ανάλογα με το επίπεδο των γνώσεων που διαθέτουν και τη στάση τους απέναντι την επιχειρηματικότητα, προτείνεται η εφαρμογή και τήρηση των ακόλουθων πρακτικών:

1η Πρακτική: Τήρηση εκπαιδευτικού συμβολαίου

Ο καθηγητής ξεκαθαρίζει από την αρχή τους εκπαιδευτικούς στόχους του μαθήματος. Αυτοί οι στόχοι αποτυπώνονται σε ένα είδος εκπαιδευτικού συμβολαίου που ο εκπαιδευτής δεσμεύεται να εκπληρώσει μέχρι το τέλος του εξαμήνου και θα το τηρήσει απαρέγκλιτα. Το περιεχόμενο αυτού του συμβολαίου εξειδικεύεται στην «agenda» κάθε συνάντησης, όπως είδαμε στην προηγούμενη ενότητα. Για ζητήματα που αφορούν μαθητές-επιχειρηματίες ή μαθητές, οι οποίοι επιθυμούν να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα, θα υπάρχει ξεχωριστός χρόνος διαφορετικός από αυτόν της εκπαίδευσης στην τάξη, είτε στο γραφείο του καθηγητή είτε μετά το μάθημα. Με αυτόν τον τρόπο ικανοποιείται η ανάγκη τόσο των μαθητών που ήδη εργάζονται σε μια επιχείρηση για καθοδήγηση όσο και αυτών που δεν έχουν γνώση και εμπειρίες να τις αντλήσουν μέσα από το μάθημα.

2η Πρακτική: Παρουσιάσεις επιχειρήσεων των φοιτητών-επιχειρηματιών στους υπολοίπους

Ο καθηγητής αναθέτει στους μαθητές που έχουν ήδη εμπειρία να κάνουν μια παρουσίαση των επιχειρήσεων που έχουν φτιάξει ή των επιχειρήσεων στις οποίες δούλεψαν. Οι υπόλοιποι μαθητές, οι οποίοι δεν έχουν επιχειρηματική εμπειρία, θα έχουν μελετήσει εκπαιδευτικό υλικό, αλλά και υλικό που αφορά την υπό παρουσίαση επιχείρηση, ώστε να κάνουν σημαντικές ερωτήσεις που θα οδηγήσουν σε μια εκπαιδευτική αλληλεπίδραση. Η μία πλευρά θα νιώσει ότι αποκτά την εμπειρία και τη γνώση, ενώ η άλλη πλευρά, μέσα από τις δύσκολες ερωτήσεις που θα δεχθεί, θα νιώσει ότι υπάρχουν και πράγματα για τα οποία έχει προνοήσει ότι και τέτοιες ενέργειες είναι χρήσιμες.

3η Πρακτική: Διαμόρφωση μεικτών ομάδων

Στις ομάδες εργασίας που δημιουργούνται στο πλαίσιο του μαθήματος, όπως για παράδειγμα στη σύσταση μιας εικονικής επιχείρησης, η οποία θα λειτουργήσει για ένα εξάμηνο, ο καθηγητής θα πρέπει να φροντίσει, ώστε να υπάρχει αποτελεσματική σύνθεση. Η αποτελεσματική σύνθεση σημαίνει ότι τοποθετούμε στις ομάδες μαθητές διαφόρων βαθμών εμπειρίας σε σχέση με την επιχειρηματικότητα. Δεν τους τοποθετούμε μόνο με βάση φιλίες και προσωπικές επιθυμίες.